Multifunctionele ‘ministad’

De afgelopen jaren heeft Rotterdam met een grootscheepse vernieuwing de levendigheid teruggebracht naar het hart van de stad. Door een strategie van verdichting van de binnenstad brengt Rotterdam trekt bewoners en functies naar het centrum. Het Timmerhuis is symbool van deze ontwikkeling. In één gebouw kunnen mensen zowel wonen, werken, ontmoeten als ontspannen. Een plek waar mensen met plezier naar toekomen, zowel overdag als 's avonds.

Op de begane grond vindt het publiek winkels, horeca en vanaf begin 2016 ook Museum Rotterdam, dat het verhaal vertelt van Rotterdam en haar inwoners. Op de eerste tot en met de vijfde verdieping werken circa 1.800 ambtenaren van de gemeente Rotterdam. De zesde tot en met de veertiende verdieping bieden ruimte aan 84 appartementen met ruime dakterrassen die inmiddels allemaal verkocht zijn. Verder is er een ondergrondse parkeergarage met elektrische deelauto's (BMW i3's) voor de bewoners. Voor het eerst is deze faciliteit al in het ontwerp van de parkeergarage meegenomen.

Architectuur

Het ontwerp van OMA is bedacht als een zwevende wolk van staal en glas. De stalen constructie wordt alleen door de kernen in het midden gedragen. Hierdoor ontstaat onder de glazen wolk een overdekte passage als nieuwe ontmoetingsplek in het gebied rondom het Stadhuis en de Meent.

In plaats van een nieuwe vorm toe te voegen in de skyline van Rotterdam legt de vorm van het gebouw juist de verbinding tussen de bestaande gebouwen rondom het Timmerhuis. OMA ontwierp het Timmerhuis als een gebouw dat is opgebouwd uit verschillende 'pixels'. Hierdoor kan met de structuur van het gebouw eenvoudig ingespeeld worden op verschillende behoeftes en programma's.

Locatie

Het Timmerhuis ligt in het hart van de stad, prominent aan de levendige winkelstraat de Meent, tussen het Rodezand en de Haagseveer, achter het Stadhuis. Met het vernieuwde Raamplein en de openbare en de overdekte Halvemaanpassage ontstaat een nieuwe ontmoetingsplek. Ook ontstaat er een nieuwe loopverbinding tussen het Laurenskwartier en de Coolsingel.

Geschiedenis

De geschiedenis van het bestaande gebouw gaat terug naar 1950. Het oude Stadstimmerhuis sneuvelde in de bombardementen en daarom werd er tijdens de wederopbouw een nieuw Stadstimmerhuis gebouwd. Vanuit dit gebouw aan de Meent kregen stedenbouwkundige plannen voor het nieuwe Rotterdamse stadshart vorm en werd de bouw aangestuurd. Zo werd het een epicentrum van hoop, aanpakken en noeste arbeid.

De geschiedenis van de plek gaat veel langer terug. In de wijk van het huidige Timmerhuis stond in de 15e eeuw ook het allereerste Stadstimmerhuis van Rotterdam. Dit was het gebouw waar het materiaal voor de stadswerken was opgeslagen, en waar later ook de stadstimmerman woonde en werkte. Archeologisch onderzoek in de bouwput leverde bijzondere vondsten op over hoe Rotterdammers van circa 1400 tot en met 1800 op deze plek woonden, leefden en speelden. De meest bijzondere vondst was een oude schoen met 477 zilveren munten. De eigenaar heeft de munten mogelijk verborgen tijdens de Tachtigjarige Oorlog met Spanje, in afwachting op minder roerige tijden.

Bouw en techniek

Het Timmerhuis vormt een combinatie van oud en nieuw. Bij de nieuwbouw vormen staal en glas de hoofdbestanddelen. In de staalconstructie van het gebouw is maar liefst een halve Eiffeltoren aan staal verwerkt. Het gebouw is 60 meter hoog en heeft een vloeroppervlak van 45.000 m2. Bouwer Heijmans gebruikte 3.850 ton aan staal en 14.000 m2 aan glas voor de gevel. Het glas bestaat uit drie lagen, met 2 luchtkamers voor isolatie. Het glas is voorzien van een zonwerende grit bestaande uit kleine stipjes. Het staal is aangeleverd door 155 transporten, waaronder 50 bijzondere transporten door lengte, gewicht of breedte. De markante vorm krijgt het gebouw doordat het is opgebouwd uit modules van 7,2 bij 7,2 meter (en 3,6 meter in de hoogte), door de architect ook wel pixels genoemd.

Opdrachtgeverschap

De gemeente is de ontwikkelaar van het Timmerhuis, en hiermee opdrachtgever voor het ontwerp en de bouw van het Timmerhuis. Hierbij werden hoge ambities geformuleerd. Met verschillende functies in één gebouw wilde de gemeente de levendigheid terugbrengen naar deze historische plek. De gemeente schreef in 2009 een ontwerpwedstrijd uit om te komen tot een duurzaam en toonaangevend ontwerp waarin monument en nieuwbouw samengaan.

Duurzaamheid

Het Timmerhuis zet een nieuwe standaard op gebied van duurzaamheid. Het gebouw ontvangt hiervoor het BREEAM Excellent Certificaat Duurzaamheid. Hiermee is het Timmerhuis het meest duurzame multifunctionele gebouw van Nederland. Het monumentale gedeelte is volledig hergebruikt. De nieuwbouw kent een innovatief ontwerp van staal en glas. Het is ontwikkeld als modulaire structuur, en geeft hiermee grote flexibiliteit om verschillende functies aan het gebouw te kunnen geven.

De twee grote atriums in het Timmerhuis werken als de longen van het gebouw. Ook kent het Timmerhuis een koude- en warmteopslag in de bodem. In het ontwerp zijn vele energiebesparende materialen gebruikt, zoals driedubbele beglazing bij de gevels, met daarop een zonwerende bedrukking. Een ander bijzonder aspect zijn de elektrische deelauto's in de parkeergarage die de bewoners en andere gebruikers van het Timmerhuis door middel van een mobiele app kunnen reserveren.